Alternatywne rozwiązywanie sporów (ADR) w projektach

03 października 2025

Alternatywne rozwiązywanie sporów (ADR – Alternative Dispute Resolution) to zestaw metod pozwalających rozwiązywać konflikty bez potrzeby angażowania tradycyjnego postępowania sądowego. W kontekście projektowym ADR odgrywa szczególną rolę – pozwala uniknąć kosztownych i czasochłonnych eskalacji, które mogą zagrozić harmonogramowi, relacjom i budżetowi.

🧠 Kluczowe cechy ADR
 

  • Dobrowolność – strony samodzielnie decydują o użyciu ADR.

  • Neutralność – konflikty są rozwiązywane z udziałem bezstronnej osoby trzeciej.

  • Poufność – treść negocjacji, mediacji czy arbitrażu nie jest publiczna.

  • Elastyczność – metody ADR dostosowuje się do specyfiki i potrzeb stron.

  • Efektywność – rozwiązania są zwykle tańsze i szybsze niż procesy sądowe.

 

🧰 Główne metody ADR


1. 🤝 Mediacja
 

  • Opis: Mediator wspiera komunikację między stronami i ułatwia wypracowanie porozumienia, ale nie narzuca rozwiązania.

  • Zastosowanie: Spory interpersonalne, zespołowe, dotyczące harmonogramu lub zakresu.

  • Cechy: Wysoka skuteczność w projektach; mniej konfrontacyjna.

 

2. ⚖️ Arbitraż
 

  • Opis: Arbiter podejmuje wiążącą decyzję po wysłuchaniu obu stron.

  • Zastosowanie: Kontrakty międzynarodowe, spory między firmami.

  • Cechy: Formalny, ale szybszy niż sąd; często wynika z klauzuli w umowie.

 

3. 🗣️ Negocjacje
 

  • Opis: Strony samodzielnie dochodzą do porozumienia, bez udziału osób trzecich.

  • Zastosowanie: Wczesna faza sporu lub drobne rozbieżności.

  • Cechy: Najprostsza forma ADR; niskie koszty, pełna kontrola nad wynikiem.

 

4. 🧾 Koncyliacja
 

  • Opis: Koncyliator może zaproponować rozwiązanie, ale strony same decydują, czy je zaakceptują.

  • Zastosowanie: Spory prawne w wybranych jurysdykcjach.

  • Cechy: Mniej powszechna, zbliżona do mediacji z elementem doradczym.

 

🏗️ Zastosowanie ADR w zarządzaniu projektami


ADR znajduje zastosowanie w sytuacjach takich jak:

  • Spory wykonawczo-inwestorskie,

  • Niezgodności co do zakresu lub jakości pracy,

  • Opóźnienia w harmonogramie,

  • Różnice interpretacyjne w umowach.


📌 Przykład:
W kontrakcie może znaleźć się klauzula: „W przypadku sporu strony podejmą próbę rozwiązania konfliktu poprzez mediację przed skierowaniem sprawy do sądu.”

🧾 Podsumowanie
 

Metoda Osoba trzecia         Decyzja wiążąca?        Typ sytuacji
Mediacja       Mediator               Spory miękkie, komunikacyjne
Arbitraż Arbiter Spory formalne, prawne
Negocjacje Brak Proste konflikty
Koncyliacja     Koncyliator ❌ (sugestia)              Sytuacje mieszane
 

mateusz.florczak.96@gmail.com

+48 664-490-214

Website created in white label responsive website builder WebWave.